Meteen in je eerste cursusweek leer je hem gebruiken: de speedbar. Maar hoe zet je die versneller nou effectief in? Heeft het wel zin om fullspeed te vliegen op je B-vleugel? En hoe zat het ook alweer met de McReady theorie en “speed to fly”?

In welke situaties gebruik je de speedbar?

De speedbar zet je in:

• Bij sink, omdat je dan sneller wegvliegt uit de sinkzone. Je daalt nu nóg iets harder (sink + speed) maar je bent wel sneller weg van het sinkgebied terug in normale of stijgende lucht!
• Als je oren trekt. Je angle of attack gaat omhoog als je oren trekt, met andere woorden: je komt dichter bij je stallpunt. Om dat tegen te gaan, kan je (half) speed trappen.
• Bij tegenwind, om je glide te verbeteren.
• Op een goede vliegdag, tijdens alle glides – dus steeds wanneer je niet aan het thermieken bent. Je vliegt steeds (half) speed als je op glide bent, om sneller bij de volgende thermiekbel te komen. Daardoor kan je in totaal meer afstand afleggen voordat de dag ‘uitdooft’ dan wanneer je geen speedbar gebruikt.

Wat gebeurt er precies als je de speedbar intrapt?

Wanneer je de speedbar gebruikt, verandert de instelhoek van je vleugel. De instelhoek ontstaat door de onderlinge lengteverschillen tussen de lijnen, ontworpen door de fabrikant van jouw glider. Als je de speedbar intrapt, verklein je kunstmatig de instelhoek en je verhoogt daardoor de snelheid. Da’s dus iets anders dan wanneer je aanremt: daarmee verander je namelijk de invalshoek.

XC vliegen: Hoeveel speed zal ik trappen?

Sommige piloten zeggen “ik ga gewoon fullspeed vanaf dat ik de thermiekbel verlaat!” Anderen zeggen: “Hoe harder de tegenwind is, hoe meer speed je moet trappen”. Maar wil je het echt goed doen, dan is paragliding subtieler dan dat. In dit filmpje legt Baptiste Lambert goed uit waarom en wanneer je halfspeed of fullspeed gaat, en alles ertussenin. Ook competities en XC vliegen komen aan bod. Ik kan het zelf niet beter uitleggen!

Leuk die theorie, geldt dat ook voor mijn A- of B-vleugel?

Ja, je kan zeker met een A- of B-vleugel je speedbar gebruiken! Het is zelfs heel belangrijk om aan te leren hoe je die gebruikt. Halfspeed werkt altijd, ook bij een vleugel met een lagere aspect-ratio. Je zal merken dat je daalsnelheid bij fullspeed snel slechter wordt, dus voor XC-vliegen heeft dat in de meeste gevallen niet zoveel zin met een A- of een lage B-vleugel. Toch is het belangrijk om je speedbar zo af te stellen dat je fullspeed kan bereiken (de katrolletjes tegen elkaar). Stel dat je een keer in een venturi terechtkomt, of dreigt over een helling heen geblazen te worden naar de lijzijde… dan is het belangrijk dat je fullspeed kan trappen om jezelf weer in een veilige positie te manoeuvreren.

Praktische tips

Bevestiging van de speedbar

Standaard is de connectie tussen harnas en scherm voorzien via brummelhooks. Haakjes die ingenieus in elkaar haken, maar toch regelmatig loskomen tijdens het klaarmaken of starten. In plaats daarvan kun je gebruikmaken van een lark’s knot. Hier zie je de precieze uitleg hiervoor. Ik ken ook mensen die een elastiekje of een stukje flexibele buis over de brummelhooks heenschuiven om te voorkomen dat ze losgaan.

Speedbar symmetrisch intrappen

Ik had vroeger altijd moeite om met één voet de speedbar symmetrisch in te trappen, vooral als je trap 1, 2 én 3 gebruikt. Sinds ik mijn traditionele speedsysteem heb vervangen door een ‘bullet speedbar’ is dit peanuts! Meer info op https://www.bullet-speedbar.com/ (en nee, ik heb geen aandelen 😉).

Sturen met de achterste risers

Het is voor velen vanzelfsprekend, maar als je dit nog niet doet, dan is het de ultieme tip: Zodra je de speedbar gebruikt, stuur dan niet met je tokkels maar met de achterste risers! Je zorgt ervoor dat er helemaal geen spanning meer staat op je remlijnen (ze moeten een beetje bol hangen). Dit is heel goed voor je performantie en je snelheid, en je hebt veel controle over je glider. Je kunt zelfs inklappers opvangen door op tijd aan je riser te trekken als je hem ‘voelt gaan’. Sommige gliders hebben een speciaal lusje aan de achterste riser waar je een paar vingers in kunt haken, of een houtje of bolletje waar je je handen op kunt laten rusten. Comfy!

Chrigel legt uit hoe hij speed trapt en stuurt met zijn achterste risers:

Heb je zelf tips? Laat het weten in de comments!

Meer lezen en bekijken over dit thema

Een filmpje met goede uitleg over de speedbar-basics van FlyBubble:

Nog een artikel over sturen met je achterste risers:
https://xcmag.com/news/rear-riser-control-and-how-to-use-it/

Bruce Goldsmith over pulley-to-pulley, axle-to-axle en andere Engelse speedbar-termen:
https://xcmag.com/magazine-articles/pulley-to-pulley-understanding-your-speed-system/

Een (nogal oud) artikel over speed to fly van Jeff Greenbaum:
https://www.skynomad.com/articles/s2f_basics.html

Chrigel Maurer legt uit hoe je met de energie van de speedbar goede slopelandings kunt maken: https://youtu.be/Ew2kKqSM3WA en https://youtu.be/pPsubcDPpts

Wil je op de hoogte blijven van nieuwe artikelen op paraglidingskills.org? Laat hier je mailadres achter.